XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
Izena, izanaren ondotik dabil.
Eta aspaldikoa dugu
Dena den, lehen aldikotz
Kronika horiek bederatzigarren mende hastean eginak dira bainan asma ditake direlako hitzak aspaldian gizonen ezpainetan zabiltzala.
Hain xuxen, lehen aldikotz agertzen zauzkigu Orriako Gudu famatuaren biharamunean.
Eginhard Karlomagnoren ixtoriatzaleak eta haren asko idurikoek orduan dauzkigute hitz horiek ezagutarazi lehen aldikotz.
Ordu arte, jendalde berak bestela deitzen ziren.
Eta izen zahar hori, Jesu-Kristo sortu aintzin agertua zaukuten bai Estrabonek, bai Tito Libio eta Salusto erromano ixtoriatzalek:
Zortzigarren mendetik hunat, Napartarrak Napartar deituko dira; zonbaiten ustez lehenik erriberatarrak, edo Ebro aldekoak, gero menditarrak ere berdin, Cortes de Nabarra-tik hasirik Oiarzun edo Ondarribiraino.
Ezen, ordu hetan Ouaskones edo Bascones zirelakoek joiten zuten Atlantikako itsas bazterreraino, baita Jaizkibel mendi kozkorraraino: hori garbiki diote ordu heietako geografa haundi guziek, Estrabonetik hasirik, Pomponius Mela, Plinio ta Ptolemeraino.
Gero, ez du guti galduko Naparrak ebatsiko diotelarik itsaso handirat buruz hastean zuen
Artetik erraiteko, linguistikak edo mintzai-jakintzak erraiten baitauku Oiarzun aldeko eskuarak baduela napartar kotsu bat, ez da harritzeko, eta ez du hori oraikoa: eremu horiek guziak, Hondarrabi puntatik Doniane Pasaiaraino, ouaskonak edo napartarrak baitziren berenez.
Estrabonek hori garbiki dio: (...).